Wednesday, January 26, 2011

Sterfelijkheid

Onder dit kopje schreef Peter Giesen een column in de Volkskrant van dinsdag 25 januari. Het is mij al vaker opgevallen dat zodra "mijn" krant iets schrijft over een onderwerp waar ik wat van af weet, er altijd flauwekul geschreven lijkt te zijn. Zoals in dit stukje. Ik weet wel iets van sterfelijkheid - of liever: onsterfelijkheid - af. Vorige week nog op de radio geweest in mijn rol als cryonist. Ook over cryonisme schrijft Giesen, met alle vooroordelen die daar bij horen en die al zo'n 15 jaar of langer geleden uit de weg zijn geruimd.
Rijke Californiërs laten zich invriezen, in de hoop dat ze weer ontdooid worden als er een remedie tegen hun ziekte is gevonden. Ook dat lijkt me een recept voor problemen. Stel dat je na tien jaar ontwaakt, om te constateren dat je vrouw inmiddels de man van haar leven heeft gevonden, en je kind bij een verkeersongeval om het leven is gekomen. Of dat je pas na honderd jaar tot leven wordt gewekt. Zou iemand uit 1911 zich thuis voelen in onze samenleving?
Okay, daar gaat-ie: punt 1: je hoeft er niet rijk voor te zijn, punt 2 niet alleen Californiërs hebben zo'n contract (er zijn o.a. ook zeven Nederlanders met zo'n contract) en punt 3 (vrouw er vandoor, kind overleden) overkomt ook sommige mensen tijdens hun eerste leven. punt 4: als je na honderd jaar tot leven wordt gewekt heb je nog geluk: het zou ook wel tweehonderd jaar kunnen zijn; niet eenvoudig qua aanpassen, maar ook niet onmogelijk. Over de oplossingen is allang nagedacht. Lees mijn cryonics-website. Zo'n stukje zegt dan ook meer over de oppervlakkigheid van Giesen zelf:
Voor ons, normale stervelingen, is het perspectief ronduit beangstigend. Het vooruitzicht om nog 264 jaar voor de Volkskrant te werken, is huiveringwekkend, hoe leuk ik mijn baan ook vind.
Giesen is denk ik zo'n oninteressant personage, dat hij het zelfs met zichzelf gewoon geen 80 jaar uithoudt.
(...)we gaan dood en dat is maar goed ook.
Spreek voor uzelf, meneer Giesen. Opvallend genoeg begint Giesen zijn stukje met twee van mijn helden, als hij Nick Bostrom (trouwens niet de eerste de beste) citeert:
Stel je voor wat Beethoven of Goethe nog gepresteerd zouden hebben, als ze vierhonderd jaar waren geworden! Maar de kans is groot dat Beethoven en Goethe nog driehonderd jaar op oude roem geteerd zouden hebben, als meelijwekkende 18de-eeuwse versies van de Rolling Stones.
Mijn twee helden broederlijk naast elkaar in het gangetje voor mijn muzieklokaal. Ik loop er iedere werkdag langs!
Ik heb me ooit wel eens afgevraagd of Beethoven ook zo'n goede componist zou zijn geweest als hij in onze tijd had geleefd en de beschikking had gehad over een computer met Finale of Sibelius om zijn partituren een beetje netjes vorm te geven - hij had het handschrift van een idioot. Ik durf te stellen dat hij dan een minder goede componist zou zijn geweest, maar daar gaat het nou niet om. Het is misschien symptomatisch voor ons conservatisme dat we nog steeds de muziek van Beethoven beluisteren en het werk van Goethe lezen, terwijl het toch al zo'n 200 jaar oud is. Maar eigenlijk wil ik het daar ook niet over hebben. Ik heb mijn held weer eens genoemd: Goethe! Eind vorig jaar kocht ik bij De Slegte in Utrecht "Goethes Schauspiele mit Gesang und Singspiele 1773 - 1782" van Thomas Frantzke. Ik ben er inmiddels in begonnen en - WOW - het heeft me echt weer een lift gegeven. Vol informatie waar ik al een tijdje naar op zoek was en tips voor verder lezen - uiteraard allemaal boeken die je niet gewoon bij Bruna kunt kopen! Gelukkig had ik vorig jaar bij mijn goede voornemens voor 2010 besloten mijn lidmaatschap van de Koninklijke Bibliotheek weer te heractiveren. Lezerspas aangevraagd, betaald en verdorie een heel jaar niets mee gedaan. Druk3. Dus nu in de online catalogus van de KB kijken of ze al die referenties in huis hebben. Ja, die hebben ze, maar hé: mijn lezerspas doet het niet:-( Blijkt dat ze hem vorig jaar bij de KB zijn vergeten te activeren. Dat zou ik natuurlijk eerder gemerkt hebben als ik hem had gebruikt, maar dat had ik nu eenmaal niet. Dus een e-mailtje naar de klantenservice. Probleem snel opgelost, met uitermate vriendelijke mensen bij de KB - mijn lidmaatschapsgeld van vorig jaar is gewoon doorgeschoven naar dit jaar: "kunt u uw goede voornemens alsnog waarmaken, meneer". Dat is meer service dan ik had gevraagd, daar kunnen ze bij de Openbare Bibliotheek een stevige punt aan zuigen: bijna twee keer zoveel contributie, een collectie die vooral is gebaseerd op populariteit, veel te korte leentermijn en een extreem hoge boeteregeling. Om nog maar te zwijgen van het personeel. Nou ja, niet mopperen. Heerlijk om na al die jaren (ik was er zeker tien jaar niet meer geweest) die KB weer in te lopen en die boeken te zien, in te zien en te lezen. En al die mensen die daar ook lekker zitten te studeren - ik voelde me weer helemaal thuis. En dan, dan realiseer je je dat je daar eigenlijk nog heel veel tijd wilt gaan doorbrengen. En dat je dus eigenlijk nog een hééél lang leven nodig hebt - veel langer dan wat mij normaal gesproken nog gegeven is.
Dáárom, meneer Giesen. Niet omdat ik denk nog iets voor de wereld te betekenen over tweehonderd jaar, maar omdat ik zeker weet dat ook tegen die tijd de wereld nog iets voor mij te betekenen heeft. Never a dull moment.

Saturday, January 1, 2011

Boekenwurm

Dat was te verwachten dat ik als sinterklaas-surprise een boekenwurm kreeg. Als cadeau kreeg ik gelukkig niet de dikke sprookjes van Andersen, maar Douwe Draaisma's "Vergeetboek". Gelijk bijgewerkt als nummer 447 op mijn LibraryThing-account, mijn digitale boekenkast. Op LibraryThing kun je bijvoorbeeld zien dat nog 25 leden dit boek hebben. Leuker is dat je kunt zien welke mensen een min of meer gelijksoortige bibliotheek hebben. En toch....maar 447 boeken op mijn digitale boekenplank. Op mijn E-Reader, zonder voorbehoud mijn beste aankoop van 2010, staan inmiddels meer dan 850 boeken! Digitaal, dat wel, maar ik heb ze allemaal iedere dag bij me in mijn schoudertas. Afgelopen donderdag een dagje Utrecht gedaan met de familie. Ik heb in Utrecht gestudeerd en weet nog dat ik zeker eens per week even langsging bij antiquariaat "Eureka". Bestaat helaas niet meer. Toch is er nog altijd Selexyz, waar ik dacht zonder gevaar naar binnen te kunnen lopen, want een E-Reader. Dat viel tegen; ik ben en blijf een boekenwurm en er was te veel moois om te laten liggen. Uiteindelijk zwichtte ik voor twee boeken van Rüdiger Safranski over resp. Nietzsche en Schopenhauer - moet kunnen, vond ik. Verderop is De Slegte. Als LifeLogger moest ik mij even aanmelden bij Foursquare en prompt kreeg ik mijn tiende badge, de "Bookworm-badge", wegens mijn tiende boekhandel waarbij ik mij had aangemeld.
You Nerd!, was de bijbehorende boodschap. Dat beschouw ik als een compliment. :-) Ook bij De Slegte zakte ik voor mijn examen zelfbeheersing. Het boek van Mautner over Johann Nestroy, een toneelschrijver uit het Weense Biedermeier, had ik een aantal jaar geleden tot mijn spijt al eens in Amsterdam laten liggen; dit keer nam ik geen risico - zo vaak kom je dat boek niet tegen. Maar daarnaast vond ik een proefschrift over Goethe's vroege Singspiele; dat vind je echt nooit. Met afgrijzen over mijn falen - en het gevoel dat ik nog het een en ander moest achterlaten dat ook prima in mijn boekencollectie zou hebben gepast - verliet ik de zaak; het leven is vol moeilijke keuzes. Op zoek naar de rest van het gezelschap - hoe ga ik het ze vertellen, bedacht ik mij. Om 18.00 uur hadden we afgesproken in restaurant "Le Connaisseur". In Den Haag is dit restaurant volledig met boeken ingericht, dat is in Utrecht wel wat minder (vooral in het keldergedeelte, waar wij zaten), maar het was toch genoeg om mij helemaal thuis te voelen. De dames waren bij het winkelen iets minder succesvol geweest dan ik, maar het had Marit er niet van weerhouden een nieuw uiltje voor aan mijn schoudertas te kopen:
De oude was tuk.