The Famous Scheurkalender.

Dit wordt een stukje over scheurkalenders. Of over Whiskies. Maar vooral over het snijpunt van whiskies en scheurkalenders: The Famous Scheurkalender.

Eerst over whisky.

---

Mijn interesse voor whisky kwam zo'n 25 jaar geleden op, ik weet niet meer hoe. Het zal het Yuppen-tijdperk zijn geweest en daarmee samenhangend het pogen van de slijterijen om meer en meer de luxe - single malt - whiskies te gaan verkopen. Het hing in ieder geval in de lucht en toen mijn oudste dochter geboren werd - en ik dus vader werd en daarmee het leven van een verantwoordelijkheidsdragend volwassen persoon voor mij begon - kreeg ik van mijn toenmalige schoonmoeder als aanmoedigingsprijs mijn eerste fles whisky cadeau, van het merk "The Famous Grouse". Dit is een prima beginnerswhisky en, ik beken het zonder schaamte, incidenteel drink ik hem nog wel eens en niet zonder genot. Maar de echte liefhebber haalt natuurlijk verachtelijk zijn neus op, Whisky = Single Malt Whisky. Ik dirigeerde in die tijd een koor waarvan de voorzitter slijter was en dat is altijd handig. Met kerst kreeg ik jaarlijks een kistje prachtige wijnen, meestal met een verhaal eromheen. Ik vroeg hem een keer een advies over een goede malt whisky en de kerst daarop kreeg ik een doos met zes miniatuurflesjes uit The Classic Maltscollectie. In plaats van wijn, overigens, maar dit was een prima cadeau om de in het algemeen dure malt whiskies eens te proberen. Ze waren alle zes zo lekker, maar mijn favoriete whisky werd: Talisker. Niet de meest toegankelijke whisky overigens, maar ik houd wel van een uitdaginkje. Hoewel ik af en toe wel eens een zijsprongetje maak met een ander merk, ben ik Talisker altijd trouw gebleven, maar ooit kreeg ik van een vriend voor een kleine dienst die ik hem bewezen had een fles whisky als dank. Het was een Balvenie en ik weet nog dat ik dacht: wat zonde, had nou even gevraagd welk merk ik altijd drink. Sowieso had die fles niet gehoeven - het was een vriendendienst en je bent vrienden of je bent het niet - maar een single malt whisky is een te duur cadeau om mee mis te kleunen. Echter: na opening bleek The Balvenie een voortreffelijke whisky; heel anders van smaak dan Talisker, maar daardoor juist zeer geschikt om af en toe eens mee af te wisselen. En...beter om met vrienden te drinken (hoewel ik altijd eis dat ze hem puur doen), want Talisker is, zoals gezegd, niet geschikt voor de "faint-of-heart".
Afgelopen vrijdag 16 maart: het weekend staat voor de deur en op het programma staat het jaarlijkse diner met onze getuigen ter gelegenheid van ons alweer vierjarige huwelijk. Dit jaar bij ons thuis, omdat vorig jaar De Paraplu het gigantisch liet afweten en ons tegenover onze vrienden voor paal zette met een schaamteloos belabberde bediening. Ik denk: de Talisker is bijna op, ik hou het restje lekker voor mezelf en koop er een Balvenie bij voor after dinner. Op weg van werk naar huis bij Gall&Gall in de Fred naar binnen: staat er een special box Grouse in de etalage met scheurkalender. Daar werd ik acuut hebberig van, en dacht nog even om mijn getuigen dan maar met de RuigpootHoender af te poeieren ipv ze te verwennen met die goddelijke Balvenie. Of beide merken te kopen, de kalender te houden en dan de Grouse weg te spoelen. Of: het gewoon even te vragen aan de slijter - dat laatste is wat ik deed. Nu leven we al een eind in 2012, dus wie heeft er nog behoefte aan een scheurkalender - ik kreeg de kalender, zonder de fles, helemaal grateloos. Service! Chapeau, Gall&Gall!

---

's Avonds in bed, verkwikt en aangedikt, nog even lekker mezelf in slaap lezen met de whisky-weetjes van The Famous Scheurkalender van Hans Offringa. Je begint lekker overzichtelijk op 1 januari:

Lang may yer lum reek! (een traditionele Schotse nieuwjaarstoast)

maar zo kom je er nooit doorheen. At random dus: wat staat er op vandaag, 16 maart?

Er zijn distilleerderijen die (een deel van) hun whisky onverdund bottelen. Men spreekt dan van een 'cask strength' whisky. Het alcoholpercentage kan variëren van 50 - 70 %

Interessant. Bitte Blättern - 25 maart dan:

Dram is een Schotse term voor een kleine hoeveelheid whisky. In de praktijk kan dat een stevige borrel betekenen.

Rare jongens, die Schotten. Beetje verdrietig werd ik van 27 maart: geboortedag van Michael Jackson. Niet de drie weken na mij geboren en veel te vroeg overleden popzanger Michael Jackson, maar de eveneens te vroeg overleden whisky-kenner en schrijver Michael Jackson (1942 - 2007). Zijn Whisky-atlas is een heerlijk boek om af en toe eens uit de boekenkast te trekken en zomaar in te lezen. Wist niet dat hij al dood was - hij ruste in vrede. En dan te bedenken dat Whisky komt van het Schots Gaelic "uisge beatha", dat "levenswater" betekent. Het schijnt dat als je whisky en water in de goede verhouding mengt - okay, dáár gaat het om - je onsterfelijk bent. Ik mijmer nog even over de vergankelijkheid van ons bestaan, vanitas vanitatum et omnia vanitas, en blader weer door. Een interessante datum vind ikzelf 8 augustus (don't ask):

In Califonië en Ohio moet een winkel die sterke drank verkoopt ook levensmiddelen verkopen.
In Noord-Dakota mag een levensmiddelenwinkel absoluut GEEN sterke drank verkopen.

Ik had voor deze dag wel op iets leukers gehoopt, één dag verder:

Kruidenier en slijter Matthew Gloag lanceerde in 1896 in Perthshire het blended whiskymerk The Grouse, dat in korte tijd zo beroemd werd dat het al snel The Famous Grouse genoemd werd.

Deze tekst is eigenlijk nog langer, maar let u op het jaartal: 1896. Natuurlijk worden jaartallen tegenwoordig in het onderwijs helemaal niet zo belangrijk gevonden, die kun je immers ook op WikiPedia opzoeken. Het gaat om het inzicht en dat is waar het om gaat. Offringa is waarschijnlijk een produkt/product van na de mammoetwet. Zo staat op een volgende scheurkalenderpagina, tien dagen later:

Last van een kater? Probeer dan een "Hair of the Dog"
Dit recept uit 1546 van de Engelse dichter John Heywood luidt: een flinke scheut Famous Grouse, 1 lepeltje honing, een lepeltje room en een handvol ijsklontjes. Goed schudden, zonder ijs opdienen.

OMG, die John Heywood was een ziener, al die zuipschuiten die 350 jaar hebben moeten wachten om van hun kater verlost te worden.

---

Toegegeven: beetje flauw. In het recept wordt natuurlijk bedoeld whisky in het algemeen, maar aangezien Famous Grouse Nederland de productie van de kalender betaald heeft mag er toch wel een klein beetje sluikreclame in? The Famous Scheurkalender is gewoon een gezellig boekwerk vol leuke weetjes. Waarschijnlijk leuker om te hebben dan het boekenweekgeschenk - oops, wat zeg ik nou? Te mooi om in te scheuren bedoel ik, dus ik zet hem naast Michael Jackson's Whisky-atlas en Fred Steneker's boek over whisky, gewoon bij de gezellige bladerboeken.